- Διεθνής Αμνηστία
- Παγκόσμια, ανεξάρτητη οργάνωση που αποσκοπεί στον σεβασμό των διεθνών συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτά διατυπώθηκαν στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ στις 10 Δεκεμβρίου 1948. Η Δ.Α. είναι ανεξάρτητη, μη κυβερνητική διεθνής οργάνωση, τα έσοδα της οποίας προέρχονται μόνο από τις συνδρομές των μελών της, τις δωρεές του κοινού και την πώληση εντύπων. Έχει συμβουλευτικό ρόλο στον ΟΗΕ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών και στον Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας. Ιδρύθηκε το 1961 στο Λονδίνο, όπου και εδρεύει, από τον δικηγόρο Πίτερ Μπένενσο, με αφορμή μία επιστολή του-έκκληση για τους ξεχασμένους κρατουμένους. Τα μέλη της υπερβαίνουν το 1.100.000, ενώ διαθέτει γραφεία σε περισσότερες από 150 χώρες. Οργανωμένα εθνικά τμήματα λειτουργούν σε 48 χώρες· στις υπόλοιπες υφίστανται περισσότερες από 6.000 εθελοντικές ομάδες. Το ελληνικό τμήμα της Δ.Α. ιδρύθηκε το 1976 (πρώτη πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου υπήρξε η Αμαλία Φλέμιγκ), λειτουργεί ως σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ο κοινωφελής του σκοπός έχει αναγνωριστεί με υπουργικές αποφάσεις. Αριθμεί πάνω από 4.000 μέλη, οργανωμένα σε δεκάδες ομάδες. Οι σκοποί του εστιάζονται στην υπεράσπιση θεμελιωδών ελευθεριών, όπως είναι η άμεση και χωρίς όρους απελευθέρωση των κρατουμένων συνείδησης, οι έντιμες δίκες των πολιτικών κρατουμένων μέσα σε εύλογο χρόνο, η κατάργηση των βασανιστηρίων και κάθε σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, ο τερματισμός των εξαφανίσεων,των εξωδικαστικών εκτελέσεων και των πολιτικών δολοφονιών. Επιπλέον, η οργάνωση αγωνίζεται για: α) τους πρόσφυγες και την προστασία που η διεθνής κοινότητα έχει δεσμευθεί να τους παρέχει, β) τις γυναίκες και τα παιδιά, γ) εναντίον των παραβιάσεων που γίνονται από ένοπλες πολιτικές ομάδες (βασανιστήρια, κράτηση ομήρων, παράνομες δολοφονίες). Τέλος, αντιτίθεται στην παραγωγή, χρήση ή διακίνηση φονικών όπλων κλπ. Η δράση της Δ.Α. συνίσταται, κυρίως, στη μαζική αποστολή επιστολών, τηλεγραφημάτων, καρτών, φαξ, e-mail κλπ. στις κυβερνήσεις που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τέλος, η προσφορά και η συμβολή της στην προαγωγή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει αναγνωριστεί από την παγκόσμια κοινότητα. Τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ ειρήνης (1977), το βραβείο Αριστοτέλης του ιδρύματος Ωνάση (1987), το βραβείο των Ηνωμένων Εθνών κ.ά.
Το πνεύμα της Διεθνούς εκφράζεται σε αυτή την αλληγορική παράσταση της αλληλεγγύης των εργαζομένων, σε χαρακτικό του 19ου αι.
Στιγμυότυπο από εκδήλωση της ελληνικής επιτροπής της Διεθνούς Αμνηστίας, το 2001, με αναπαράσταση βασανιστηρίων (φωτ. ΑΠΕ).
Dictionary of Greek. 2013.